Poniżej przedstawiamy treść listu wystosowanego do Pana Burmistrza Mariusza Olejniczaka.
Mamy nadzieję na konstruktywny dialog i wspólne wypracowanie odpowiednich rozwiązań.
Szanowny Panie Burmistrzu,
Fundacja Dziupla Inicjatyw Przyrodniczych po raz kolejny pragnie zwrócić uwagę na konieczność zmiany projektu zagospodarowania terenu parku przy Alei Niepodległości w Słubicach. Jest to teren o dużej wartości przyrodniczej, charakteryzujący się dużą różnorodnością zarówno siedlisk, jak i gatunkową roślin i zwierząt. Można tu znaleźć zarówno zadarnione tereny otwarte, mocno zacienioną latem część z niską roślinnością, jak i tereny najbardziej dzikie, z wysoką roślinnością oraz część podmokłą. Obszar ten jest chętnie odwiedzany przez spacerowiczów, mieszkańców wyprowadzających psy, rodziny z dziećmi oraz osoby korzystające z siłowni na świeżym powietrzu.
Zdajemy sobie sprawę, że przebudowa parku jest spełnieniem oczekiwań i potrzeb wielu mieszkańców. Nie kwestionujemy potrzeby realizacji tej inwestycji. Pragniemy jednak zwrócić uwagę, że w prezentowanej formie doprowadzi do dewastacji przyrody parku. Przyrody, która również przyciąga w to miejsce mieszkańców i leży na sercu wielu osobom. Naszym zdaniem wiele zaproponowanych rozwiązań jest niefortunnych i zaprojektowanych bez dbałości o przyrodę – wbrew temu co było podkreślane przez Gminę przy prezentacji tego projektu.
Poniżej wyliczamy nasze uwagi i postulaty:
- Podbudowa dla pumptrack zaprojektowana jest w bagnistym obniżeniu terenu. Obszar ten jest silnie podmokły – przez część roku stoi w nim woda, stopniowo przesiąkając w głąb ziemi (tzw. naturalna retencja wody). W okresie podwyższonego stanu wód w Odrze dokładnie w miejscu zaplanowanego toru stoi woda. Ulokowanie w tym miejscu toru spowoduje zniszczenie bagnistego siedliska i jego retencyjnej roli. Pan Burmistrz doskonale zdaje sobie sprawę ze zbawiennej roli retencji wody – nasza Gmina tworzy obszary małej retencji (np. ogród deszczowy przy Żłobku „Bajka”). Naszym zdaniem tor powinno się zbudować na otwartej przestrzeni w północno-zachodnim rogu parku, blisko skrzyżowania ul. Wandy i al. Niepodległości. Takie rozwiązanie wygeneruje znacznie niższe koszty inwestycji i zapobiegnie zniszczeniu podmokłego obszaru. Uciążliwość hałasu można zniwelować montując ekrany akustyczne.
- Ta sama sytuacja dotyczy projektowanego boiska do koszykówki. Zaplanowano je w przerwie pomiędzy drzewami, a dodatkowo trzy drzewa wyznaczono do wycięcia. Przerwa ta istnieje dlatego, że w tym miejscu jest obniżenie terenu, które również wypełnia się wodą. Wyznaczone drzewa to okazały dąb szypułkowy (348 cm obwodu), młody wiąz górski i olsza czarna. Drzewa te nie wymagają wycięcia ze względu na stan zdrowotny.
W naszej ocenie boisko może pozostać w już istniejącej formie. Jego przeniesienie doprowadzi nie tylko do wycinki drzew, a także do niepotrzebnych kosztów dostosowania podmokłego miejsca do wybudowania zupełnie nowego. - Pod ścieżkę dla rolkarzy drzewa zostały już wycięte. Pozostaje pytanie, w jakim stopniu jej budowa wpłynie na stan drzew dookoła. Niestety, dotychczasowe doświadczenia wskazują, że prace budowlane w naszym mieście wykonywane są bez dbałości o dobrostan drzew – pnie drzew nie są zabezpieczane, a ich korzenie są ucinane bez zastanowienia nad konsekwencjami w latach późniejszych. Tak „potraktowane” drzewa zamierają lub generują ryzyko złamania całości lub części w kolejnych latach, mimo że wcale nie planowano ich usuwania.
- Pod wszystkimi placami zabaw, workoutami i siłownią zaprojektowano nawierzchnię syntetyczną amortyzującą. Nawierzchnia taka na pewno ułatwi poruszanie się osób niepełnosprawnych po placu zabaw, dla których ma być on również przystosowany. Jest to zatem uzasadnione. Jednak położenie takiej nawierzchni wiąże się z wykopem, który z pewnością uszkodzi korzenie drzew i zmieni ich bezpośrednie otoczenie, powodując w przyszłości np. niedobór wody. Taką sytuację widać już teraz na placu zabaw na Placu Bohaterów. Dlatego proponujemy by taka nawierzchnia została zastosowana na terenach otwartych, ale już nie pod drzewami. Pozostaje pytanie, czy urządzeń do zabawy musi być tak dużo i czy nie mogą być zlokalizowane bliżej siebie w mniejszym rozproszeniu.
Z uwagi na to nasza Fundacja proponuje, by na terenie obecnego placu zabaw zlokalizować siłownię i workouty. W tym miejscu mogą być umieszczone na nawierzchni syntetycznej. Jeśli jakiekolwiek urządzenia mają być ulokowane pomiędzy drzewami, to nie powinna im towarzyszyć nawierzchnia syntetyczna, i powinny być wkopane w ziemię z dbałością o dobrostan drzew. To samo dotyczy placów zabaw. Na obecnej polance przy alejce asfaltowej zamiast projektowanego parkingu proponujemy zlokalizować duży plac zabaw przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych, wyłożony nawierzchnią amortyzującą. Natomiast jakiekolwiek ustawiane pomiędzy drzewami urządzenia do zabawy powinny być mocowane na kotwach, i wykonane z naturalnych materiałów wpisujących się w otaczającą przyrodę, bez otaczania ich syntetycznymi ani utwardzonymi nawierzchniami. - Po raz kolejny zwracamy uwagę, że projektowany plac zabaw jest zlokalizowany pod wiekowym dębem, którego stan wskazuje na zwiększone ryzyko wyłamania potężnych konarów. Zarazem dąb ten ma nieocenioną wartość przyrodniczą. Dlatego proponujemy, aby wydzielić przestrzeń wokół tego drzewa ogrodzeniem i nasadzeniami krzewów, tak aby nikt pod nie podchodził, a wszelkie urządzenia zlokalizować w oddaleniu. Można wykorzystać do tego cały otwarty teren – co niestety nie zostało zawarte w omawianym projekcie. Opisywane drzewo wymaga specjalistycznego badania (takiego jak Pomnik Przyrody na ulicy Wodnej), które pozwoli dokładnie określić jego stan i wydać zalecenia do dalszej opieki. Jeśli specjalista zaleci cięcia korony to nasza Fundacja zobowiązuje się wykonać je nieodpłatnie.
- Projekt przewiduje utworzenie 20 zwykłych miejsc parkingowych i 4 przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych. Z tego powodu wymagane jest poszerzenie istniejącej alejki asfaltowej. Obecnie jest to popularny trakt pieszy i rowerowy, a po wprowadzeniu ruchu samochodowego częściowo straci na atrakcyjności, choć zapewne ruch samochodowy nie będzie duży. Pytanie, czy parking nie może powstać w innym miejscu, na przykład wzdłuż parku od strony Rodzinnych Ogrodów Działkowych. Naszym zdaniem można też obniżyć ilość miejsc postojowych o co najmniej połowę. Obecnie odwiedzający park korzystają z parkingu bezpośrednio przy Alei Niepodległości, który jest całkowicie zajęty w zasadzie jedynie w przypadku, gdy w kościele obok odbywa się msza.
Budowa projektowanego parkingu zabiera teren otwarty, na którym mogłyby znajdować się urządzenia placu zabaw lub ławki. Jest również powodem konieczności wycięcia dwóch drzew, w tym okazałego dębu szypułkowego będącego siedliskiem ściśle chronionego chrząszcza – kozioroga dębosza. Drugie drzewo (klon zwyczajny) już zostało wycięte. - Należy dążyć by park w dalszym ciągu miał jak najbardziej naturalny charakter. Z tego powodu układ ścieżek nie może być zbyt gęsty, a ich budowa w jak najmniejszym stopniu powinna wpływałać na otoczenie. Naszym zdaniem podmokłą część parku, będącą naturalnym, bagiennym lasem należy bezwzględnie pozostawić bez zmian. Aby mieszkańcy mogli korzystać z bliskiego kontaktu z naturą można w tej części poprowadzić drewniane podesty, które nie będą ingerowały mocno w teren.
Rozumiemy, że Pan Burmistrz chce odpowiedzieć na potrzeby mieszkańców. Rozumiemy też, że proponowany projekt ma za zadanie odpowiedzieć na te potrzeby, a zarazem zachować jak najwięcej drzew. W tekstach promujących przedsięwzięcie podkreślano, że zakłada się usunięcie jedynie kilku drzew. Nie wzięto jednak pod uwagę, jakie to są drzewa i jaką pełnią funkcję. W grudniu bieżącego roku w parku wycięto 5 drzew, w tym jednego zdrowego kasztanowca, na którym wisiała powieszona przez nas wraz z uczniami budka lęgowa dla ptaków. Park przy Alei Niepodległości to miejsce gdzie organizujemy wiele naszych działań edukacyjnych, dofinansowywanych również przez Gminę. Przychodzimy tutaj na zajęcia z uczniami szkół i przedszkoli. Istnieje duże ryzyko, że po realizacji prezentowanego projektu niewiele będzie już do pokazania.
Zdajemy sobie również sprawę, że być może nie wiemy o pewnych powodach lokalizacji poszczególnych części w prezentowanych na planie miejscach. (Można zamienić lokalizację poszczególnych części w obrębie terenów otwartych.) Jesteśmy otwarci na konstruktywny dialog, co wielokrotnie deklarowaliśmy.
Panie Burmistrzu, wielokrotnie deklarował Pan chęć zarządzania naszym miastem i prowadzenia inwestycji bez szkody dla przyrody. Nam również na tym zależy. Obserwujemy liczne nasadzenia drzew oraz inwestycje takie jak ogródek deszczowy przy gminnym żłobki. Mamy zatem nadzieję, że nasze postulaty zostaną wzięte pod uwagę. Pozostajemy w ciągłej dyspozycji do uszczegółowienia i uargumentowania proponowanych zmian. Wierzymy, że nasze propozycje pozwolą na zmniejszenie kosztów inwestycji przy zachowaniu wszystkich proponowanych elementów oraz pozwolą na ocalenie naturalnego charakteru tego miejsca.
Być może Gmina, po wcześniejszych spotkaniach z naszą przedstawicielką, na których ten temat był omawiany, podjęła już kroki w kierunku zmiany projektu, jednak nie mamy na ten temat wiedzy. Uprzejmie prosimy o kontakt w tej sprawie.
Z poważaniem,
Zespół Fundacji Dziupla Inicjatyw Przyrodniczych
